Badania ISKK: w 2019 r. nieznaczny spadek chodzących do kościoła
28 stycznia 2021 r., ks. AN
W 2019 r. średnia procentowa uczestniczących w niedzielnych Mszach św. w diecezji włocławskiej wyniosła 32,9% (w 2018 – 35,4%), a przyjmujących Komunię świętą 14% (w 2018 – 14,8%). Jest to spadek o 2,5% w porównaniu z danymi za rok 2018, a więc podobnie jak w skali ogólnopolskiej, w diecezji włocławskiej poziom praktyk religijnych nieco się obniżył. Taki jest wynik corocznych badań dominicantes, które na zlecenie Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK) przeprowadza się w polskich kościołach.
Dane dotyczą roku 2019. Z najnowszych badań ISKK, przedstawionych już 10 grudnia 2020 r. wynika, że w skali ogólnopolskiej w niedzielnej Mszy św. uczestniczyło 36,9% zobowiązanych katolików (w 2018 roku – 38,2 %), a 16,7% przystępowało do Komunii św. (w 2018 roku – 17,3%). – Badanie dotyczące dominicantes i communicantes za rok 2020 ze względów bezpieczeństwa nie odbyło się, choć było zaplanowane nawet w warunkach trwającej epidemii. Jest to oczywiście statystyczne podsumowanie roku poprzedniego, ale w tym roku szczególnie istotne, ponieważ są to dane pokazujące Kościół, który wszedł w czas epidemii. Wiemy, że ma ona swoją dynamikę, uruchamia i potęguje pewne procesy – wyjaśnił ks. Wojciech Sadłoń SAC, dyrektor ISKK.
W komentarzu do badania o. dr Marcin Lisak OP (ISKK) wskazał, że badania przeprowadzane przez ISKK pozwalają też zdiagnozować na przestrzeni lat trendy dotyczące polskiej religijności. – Badania te mogą nas też powstrzymać przed zbyt pochopnym wyciąganiem wniosków, np. w przypadku wzrostu lub spadku jakichś danych rok do roku o jeden lub kilka punktów procentowych – dodał. Jego zdaniem, widać tendencję spadkową wskaźnika dominicantes. – Jest ona dość mocno rozłożona w czasie, więc ten spadek nie jest dosyć szybki, natomiast ogólnie zauważamy, że jest to spadek następujący w określonych okresach, czasami rok do roku, ale czasami w przedziałach kilkuletnich – wyjaśnił dominikanin.
Jak to przekłada się na dane w diecezji włocławskiej? Zgodnie z zaznaczającą się tendencją ogólnopolską, frekwencja na niedzielnych Mszach św. (dominicantes) oraz przyjmujących Komunię św. (communicantes) w diecezji włocławskiej spadła i ten spadek jest większy niż w skali ogólnopolskiej: o 2,5% pierwszego wskaźnika i o 0,8% drugiego wskaźnika w stosunku do danych z roku 2018. Diecezja włocławska plasuje się poniżej średniej krajowej.
Każdego roku, w jedną z niedziel października, w kościołach w Polsce, w tym i w diecezji włocławskiej, odbywa się liczenie wiernych, które ma na celu zobrazować stan polskiej religijności pośród tych, którzy deklarują się jako wierzący.
Badania dominicantes i communicantes przeprowadzane są corocznie tą samą metodą: wskaźnik dominicantes oblicza się jako odsetek katolików uczęszczających na niedzielną Eucharystię w odniesieniu do ogólnej liczby zobowiązanych, zaś communicantes – jako odsetek katolików przyjmujących Komunię św. w trakcie niedzielnej Eucharystii w odniesieniu do ogólnej liczby zobowiązanych.
Sakramenty. W 2019 r. w diecezji włocławskiej udzielono sakramentu chrztu 8191 osobom, o 764 mniej niż w 2018 r. Do I Komunii św. przystąpiło 4432 dzieci, to mniej o 6246 niż w roku poprzednim, a to dlatego, że był to rok, gdy w wielu parafiach, z powodu reformy oświatowej i przesunięcia wieku dzieci przystępujących do tego sakramentu (z klasy drugiej do trzeciej) pierwsze Komunie się nie odbyły. Sakrament bierzmowania przyjęło 10573 osób, czyli o 3128 więcej niż w roku 2018 – różnica również wynika z reformy oświatowej, w wyniku której sakrament bierzmowania przyjmuje obecnie młodzież klas ósmych. Z kolei małżeństw sakramentalnych zawarto o 480 mniej – w 2019 r. było ich 2999.
