Jubileusz 75-lecia „Ładu Bożego”
30 sierpnia 2020 r., ask, xjg; fot. Małgorzata Zimnowłocka, Robert Adamczyk i Patryk Koszela
W sobotę 29 sierpnia w Uniejowie odbył się Jubileusz 75-lecia „Ładu Bożego”. Uroczystej Eucharystii w kolegiacie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny przewodniczył biskup włocławski Wiesław Mering.
Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą dziękczynną za 75 lat tradycji tygodnika diecezjalnego, którego założycielem i pierwszym redaktorem był ks. Stefan Wyszyński. W homilii ks. bp Wiesław Mering przypomniał najważniejsze wydarzenia z historii „Ładu Bożego” oraz dziedzictwo nauczania Prymasa Tysiąclecia. – Ci, którzy zgromadzili się dziś w tej pięknej kolegiacie wiedzą, że rola prasy katolickiej jest niezastąpiona. (…) Czasy, w których „Ład Boży” się rodził, to spustoszenie wojenne, w duszy narodu. Tygodnik katolicki „Ład Boży”, przeznaczony dla rodzin katolickich, miał nieść zdrową naukę chrześcijańską, informować o aktualiach oraz docierać do dzieci i młodzieży. Pismo, jak ukazują zachowane egzemplarze, zaczęło doskonale pełnić swoją funkcję, jednak tylko do 1953 r. Wiemy dlaczego, nadeszły czasy, które budowaniu Bożego ładu w sercach rodzin zdecydowanie nie sprzyjały. (…) Historia nie służy wspominaniu. Znajomość historii ma służyć lepszemu znajdowaniu się w rzeczywistości. Katolicka praca pomaga i kształtuje rozumienie Ewangelii. Gazeta katolicka jest jak rozmowa o bardzo ważnych sprawach. Ona zbiera, informuje, kształtuje postawy, uświadamia problemy, przed którymi stoi Kościół i człowiek wierzący. O ile trudniejsze byłoby znalezienie się w czasach dzisiejszego zamętu i kłamstw bez katolickich środków przekazu, zwłaszcza bez katolickiej gazety. Dlatego dzielmy się treściami, które są zawarte w tygodniku „Ład Boży” oraz w tygodniku „Idziemy” i dziękujmy Bogu, że mamy „Ład Boży”, dziękujmy za ludzi, którzy poświęcają tej sprawie życie – mówił ks. bp Mering.
Na prośbę redakcji biskup włocławski ustanowił Czcigodnego Sługę Bożego Kardynała Wyszyńskiego patronem naszego tygodnika. „Ustanowienie Patrona w 75. rocznicę powstania „Ładu Bożego” stanowi dobrą okazję do uwypuklenia dziedzictwa, którego spadkobiercą i kontynuatorem jest Redakcja diecezjalnego tygodnika” – napisał w dekrecie ks. bp Mering. Teraz już tylko niecierpliwie oczekujemy ogłoszenia daty beatyfikacji, byśmy mogli przyzywać orędownictwa niezłomnego Prymasa Tysiąclecia.
Uroczystość przeżywana w Uniejowie, współorganizowana przez uniejowską parafię z ks. inf. Andrzejem Ziemieśkiewiczem, gospodarzem, stała się okazją do wręczenia Józefowi Kaczmarkowi, Burmistrzowi Miasta i Gminy Uniejów Medalu „Zasłużony dla Diecezji Włocławskiej”. „Odznaczenie to przekazuję na prośbę Księdza Proboszcza parafii św. Floriana w Uniejowie oraz Księdza Redaktora tygodnika „Ład Boży”, którzy podkreślają dobrą współpracę, jaką Pan Burmistrz podejmuje z parafiami znajdującymi się na terenie Miasta i Gminy Uniejów. Efekt tego współdziałania najlepiej widać na przykładzie Kolegiaty Uniejowskiej, która przywracana jest do dawnego blasku. (…) Jako wierny czytelnik tygodnika „Ład Boży” Pan Burmistrz czynnie współpracuje z Redakcją, szczególnie przy przygotowaniu artykułów promujących pierwsze w Polsce uzdrowisko termalne, jak i ukazujących bogactwo historii i zabytków znajdujących się w mieście” – zaznaczył w uzasadnieniu biskup włocławski.
Kolejną częścią uroczystego jubileuszu było spotkanie w sali konferencyjnej Aparthotelu Termy Uniejów, które prowadziła redaktor Amelia Siuda-Koszela. Po powitaniu gości, życzenia redakcji złożyła Małgorzata Komajda, starosta Powiatu Poddębickiego. We wprowadzeniu ks. Julian Głowacki, redaktor „Ładu Bożego” przypomniał kilka faktów z powstania diecezjalnego tygodnika i wyraził wdzięczność wobec wszystkich wspierających zarówno cotygodniowe wydania kolejnych numerów, jak i zaangażowanych w przygotowanie uroczystości jubileuszu. O prowadzenie konferencji redakcja „Ładu Bożego” poprosiła współpracującego z tygodnikiem uniejowianina Tomasza Wójcika, historyka i radnego Rady Miasta Uniejów. Przedstawił on sylwetki prelegentów i zaprosił do wysłuchania wykładów.
Ks. dr Jerzy Jastrzębski z Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie wygłosił prelekcję „Dlaczego i na jakich zasadach państwo powinno współpracować z Kościołem? Odpowiada kard. S. Wyszyński”. Na początku prelekcji ksiądz profesor zaznaczył, że ks. Wyszyński dużo mówił, jak na zgliszczach wojennych odbudować dobre relacje państwo-Kościół. – I Kościół i państwo troszczą się o człowieka. To jest ten sam człowiek, odpowiada Wyszyński, który jest obywatelem państwa, ale zarazem jest dzieckiem Bożym, członkiem Kościoła. I państwo i Kościół mają mu służyć. Hasło „Kościół sługą narodu” jest bardzo częste w nauczaniu Prymasa Tysiąclecia. Musimy sobie uświadomić, że każdy człowiek podlega z jednej strony władzy państwa, świeckiej, a z drugiej strony duchownej – mówił ksiądz Jastrzębski. – Kiedy mówimy o różnych modelach współpracy Kościół-państwo, to bez względu na to, jaki mamy etap historii, zawsze jest potrzebna wspólna troska o człowieka, o sprawy duchowe, religijne, kulturalne, edukacyjne etc. Kard. Wyszyński podkreślał na przykład, że wtedy, gdy istniał naród, ale nie miał swojego państwa, dzięki parafiom i rodzinom, a to według ks. Wyszyńskiego najtrwalsze wspólnoty, przetrwały kultura, tradycja i historia. (…) Bez względu na to, czy jest spokój, zabory, w relacjach wewnętrznych czy zewnętrznych, państwo potrzebuje wsparcia ze strony Kościoła. Ks. Wyszyński był rozmodlony, a jednocześnie zapatrzony w to, co dzieje się wokół – zauważył prelegent.
Temat wykładu ks. prał. Henryka Zielińskiego, redaktora naczelnego tygodnika „Idziemy”, w ramach którego od 4 lat ukazuje się włocławski „Ład Boży” brzmiał „Godność człowieka, małżeństwa i rodziny w posługiwaniu księdza, biskupa i Prymasa Stefana kard. Wyszyńskiego”. Prelegent rozpoczął od ukazania Prymasa Tysiąclecia jako proroka. – Pierwszy numer „Ładu Bożego” pod redakcją ks. Wyszyńskiego ukazał się 2 września 1945 r. Niespełna cztery miesiące po zakończeniu II wojny światowej. Były to zarazem czasy narzucania Polsce obcej władzy. Tej, przed którą Polacy obronili swoja Ojczyznę i Europę zaledwie w roku 1920. Polska była wykrwawiona wojną, okupacją, partyzantką i powstaniem warszawskim. Ks. Wyszyński doświadczył tego wszystkiego na własnej skórze. Ks. Wyszyński wiedział, że opór militarny nie ma szans. Nie chciał dalszego przelewu polskiej krwi. Ale wiedział też, że ów komunistyczny system jest oparty na kłamstwie i wcześniej czy później nie ostoi się w konfrontacji z prawdą. Wiedział też jak bardzo nieludzki jest oparty na nim system, nie dający się pogodzić z godnością człowieka. Może dlatego w „Ładzie Bożym” od pierwszego numeru w ramach rubryki „Ład w myślach” rozpoczyna cykl artykułów poświęconych prawdzie o człowieku i godności człowieka. Na początku serii artykułów stawia pytanie: „Do kogo właściwie należy [człowiek]? Tak często słyszy on zdania, że należy on do państwa, albo do narodu, do rasy czy do klasy. Że sam w sobie jest niczym” – powiedział redaktor naczelny tygodnika „Idziemy”. W dalszej części zaznaczył, że pierwszym źródłem godności człowieka jest jego dziecięctwo Boże, które stanowi słowo-klucz do zrozumienia nauczania późniejszego Prymasa. Ks. Zieliński zauważył również, że po opublikowaniu dziesięciu tekstów o godności ludzkiej ks. Wyszyński pod koniec listopada 1945 r. za główny temat swoich artykułów wziął obronę godności małżeństwa i rodziny. Teksty na ten temat pisał aż do marca 1946 r., kiedy został mianowany biskupem lubelskim.
Po podsumowaniu wystąpień prelegentów przez prowadzącego Tomasza Wójcika. Swoją krótką refleksję przedstawił ks. kan. Waldemar Karasiński, poprzedni redaktor „Ładu Bożego”. Przywołał on swoje doświadczenia oraz odniósł się do kształtu gazety, kiedy redaktorem był ks. prał. Antoni Poniński.
Zamknięcia konferencji dokonał biskup włocławski, który podziękował za przygotowanie jubileuszu, a prelegentów poprosił o przekazanie tekstów wystąpień do opublikowania w „Ateneum Kapłańskim”. Na zakończenie ks. bp Wiesław Mering udzielił pasterskiego błogosławieństwa.
Uczestnicy konferencji otrzymali przekazane przez burmistrza Uniejowa bezpłatne bilety wstępu na kompleks basenów termalnych w Uniejowie. W uroczystościach uczestniczył również wicewojewoda kujawsko-pomorski Józef Ramlau oraz przedstawiciele duchowieństwa diecezji włocławskiej, m.in. ks. prał. Artur Niemira, kanclerz Kurii Diecezjalnej we Włocławku, ks. prał. Zbigniew Cabański, wikariusz biskupi rejonu konińskiego, ks. prał. Lech Król, prezes Teologicznego Towarzystwa Naukowego Wyższego Seminarium duchownego we Włocławku, ks. dr Rafał Zieliński, dyrektor Studium Teologii w Koninie i ks. Zbigniew Łukasik, dyrektor Muzeum diecezjalnego we Włocławku. Tygodnik „Idziemy” reprezentowała Agnieszka M. Domańska, która w Warszawie odpowiada za kontakt z włocławską redakcją „Ładu Bożego”. Korespondentów tygodnika diecezjalnego reprezentował Robert Adamczyk z Biura Prasowego Sanktuarium Maryjnego w Licheniu Starym. Obecna na jubileuszu była reprezentacja Towarzystwa Przyjaciół Uniejowa i Parafialnego Stowarzyszenia „Spycimierskie Boże Ciało”.
Pierwszy numer „Ładu Bożego” ukazał się 75 lat temu, 2 września 1945 r. Podjęta niebawem po zakończeniu II wojny światowej przez Kościół włocławski decyzja o wydawaniu tygodnika katolickiego była skutkiem przeświadczenia, że starania o odrodzenie wiary w tak dotkniętej skutkami wojny diecezji nie przyniosą owoców, jeśli w głoszeniu Dobrej Nowiny zostanie pominięte słowo drukowane. Niestety, w 1953 r. zakazano wydawania „Ładu Bożego”. Podzielił on los innych pism katolickich, zwalczanych przez władze komunistyczne. Odrodzenie nastapiło dopiero po blisko trzydziestu latach, z inicjatywy prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego, który swym autorytetem wsparł w 1981 r. inicjatywę ks. bp. Jana Zaręby o reaktywowanie „Ładu Bożego”. Zgoda wpłynęła do diecezji na krótko przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego. Pierwszy numer „Ładu Bożego” (jako dwutygodnika) ukazał się 30 maja 1982 r., w pierwszą rocznicę śmierci Prymasa Tysiąclecia. Pierwszy po reaktywowaniu redaktor pisma, ks. Stefan Szczeblewski, kierował pismem do końca 1982 r. Po nim, w latach 1983-98 – ks. Antoni Poniński, z przerwą, kiedy zastępował go ks. Jan Przybyłowski. Przez sześć lat, od stycznia 1998 r. do końca 2004 r., tygodnik „Ład Boży” był edycją włocławską ogólnopolskiego Tygodnika Katolickiego „Niedziela” wydawanego w Częstochowie. Od stycznia 2005 r. ukazywał się razem z wydawanym w Poznaniu „Przewodnikiem Katolickim”. Ks. Waldemar Karasiński prowadził tygodnik do końca sierpnia 2017 roku. Od połowy 2016 roku „Ład Boży” ukazuje się w ramach Tygodnika „Idziemy” wydawanego w Warszawie.
