Najważniejsze wydarzenia mijającego roku: katedra we Włocławku wpisana na listę Pomników Historii
30 grudnia 2018 r.
10 grudnia br. w Teatrze Narodowym w Warszawie, podczas uroczystej Gali „100 Pomników Historii na stulecie odzyskania niepodległości” ks. bp Wiesław Mering odebrał z rąk prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy rozporządzenie – oficjalny dokument potwierdzający wpisanie katedry pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku na listę Pomników Historii. Wraz z włocławską katedrą, do tego elitarnego grona dołączyło 14 nowych obiektów. Prezydent RP wręczył oficjalne dokumenty, potwierdzające uznanie tych kolejnych zabytków za Pomniki Historii.
Na uroczystość przybyli m.in.: Prezydent RP Andrzej Duda z Małżonką Agatą Kornhauser-Dudą oraz wysocy przedstawiciele władz państwowych.
„Włocławek – katedra pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny” została uznana za Pomnik Historii rozporządzeniem Prezydenta RP z 10 grudnia 2018 roku.
Katedra pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku, to główna świątynia biskupów kujawskich, a następnie włocławskich, budowana jako jedna z pierwszych katedr gotyckich w państwie Polskim, miejsce ważne dla historii Polski i Kościoła, w którego murach znalazło się wiele wyjątkowych dzieł sztuki będących świadectwem działalności fundacyjnej biskupów, członków kapituły katedralnej i kujawskich rodów, od czasów średniowiecznych aż do współczesności (m. in. nagrobki dłuta Wita Stwosza, Jana Florentyńczyka).
Kościół biskupi, o którym pierwsza wzmianka pochodzi z 1185 r., został zniszczony przez krzyżaków w 1329 r. Powstanie nowej katedry w 1358 r. zbiegło się z ożywionym ruchem budowlanym czasów panowania Kazimierza Wielkiego. Pod względem chronologicznym, gotycka katedra włocławska została erygowana tuż po wawelskiej, a przed gnieźnieńską i poznańską. Konsekracja nastąpiła w 1411 r., ale prace wykończeniowe przeciągały się do XVI. Przejście z gotyku w renesans odbiło się na architekturze i wyposażeniu katedry. Powstały wówczas m.in. kamienne portale, renesansowa polichromia w prezbiterium, kopułowa kaplica pw. NMP będąca reminiscencją kaplicy zygmuntowskiej. Pod koniec XIX w. rozpoczęto prace mające na celu wyeksponowanie i wzbogacenie stylu gotyckiego świątyni, usuwając nawarstwienia nowożytne zarówno w architekturze, jak i wyposażeniu. Regotyzacja, która bezpowrotnie zmieniła katedrę włocławską była w tych czasach zjawiskiem szerszym w sztuce polskiej. Podobnie restaurowano na przełomie XIX i XX w. katedry w Przemyślu, Sandomierzu, Tarnowie, Krakowie, Wrocławiu i Płocku. Prace nad katedrą włocławską stały się przedmiotem ożywionej dyskusji w środowisku konserwatorów i architektów w początkach XX w. I choć znacznie ucierpiała historyczna autentyczność kościoła, to jednak pod neogotyckim kostiumem przetrwała gotycka struktura średniowiecznej katedry. Przetrwała także tradycja miejsca – siedziby biskupów kujawskich oraz wiele cennych obiektów z wyposażenia świątyni.
Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Rangę Pomnika Historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pomniki Historii ustanawiane są od 1994 r. Z każdym rokiem, lista najcenniejszych obiektów sukcesywnie powiększa się. Znajdują się na niej obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Do elitarnego grona Pomników Historii mogą dołączać obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne.
